ربا در لغت به معنی فزونی و اضافه شدن و بلندس و زیاد شدن می باشد.این زیاده مطلق است و می تواند نسبت به خود شی سنجیده شود یا نسبت به اشیای دیگر مورد مقایسه واقع شود و در آیات قران کریم به خصوص آیه ۲۷۵ بقره و روایات متعددی ربا مذموم واقع شده است .

ربا در قانون کشو رایران صراحتا در قوانین بالاخص قانون مدنی اشاره ای نشده است اما در دیگر قوانین کشوردربند ۱ ماده ۱ قانون نحوه اجرای اصل ۴۹ قانون اساسی مصوب ۱۳۶۳ربا و انواع آن مقرر شده است:ربا بر دو نوع است :

الف-ربای قرضی و آن بهره ای است که طبق شرط و بنا بر روال مقرض از مقترض دریافت کند

ب)ربای معاملی ان زیاده ای است که یکی از طرفین معامله زائد بر عوض یا معوض از طرف دیگر دریافت کند به شرطی که عوضین مکیل یا موزون و عرفا یا شرعا از جنس واحد باشند.

همچنین در ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی نیز اعم از ربای قرضی یا معاملی است زیرا در صدر ماده مذکورهم به ربای جنسی در معاملات و هم به ربای قرضی از راه اخذ مبلغی مازاد بر مبلغ پرداختی اشاره شده است.در این ماده آماده است هر نوع توافق بین دو یا چند نفر تحت هر قراردادی از قبیل بیع –قرض-صلح –و امثال ان که جنسی با شرط اضافه با همان جنس مکیل و موزون معامله  یا زیادی پرداخت را دریافت کند ربا محسوب و جرم شناخته می شود.مرتکبان اعم از ربا دهنده و یا ربا گیرنده و واسطه بین آنهاعلاوه بر رد اضافه به صاحب مال به شش ماه حبس تا سه سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق و نیز معادل مال مورد ربا به عنوان جریمه نقدی محکوم می شوند.